Bismillah.
Yari aku naghihinang sin paper works namu' para ha first Ward Works namu' ha OS202: Clinical Neurology. Natali' ku sumulat-sulat na sambil hawpu' suysuy ha pasalan sin first ward work ko ha Philippine General Hospital...
Hambuuk ha manga marayaw tuud hipagpa-experience ha manga bata' iskul sin YuPi amuna in pag-involve na kanila magtuy pa clinical aspect sin Medicine sampay involvement iban manga pasyente nila. Baba first year pa kunu', anarun na asal kami duma magbissara iban manga pasyente namu', hinduan kami maghandle kanila, bang biyariin in proper pagconduct sin PE (Physical Examination) iban Hx (History Taking). Ha bihayni training kunu' maappreciate namu' na tuud in manga lectures hipaghindu' kamu'. Bukun ha katas hadja hisulat iban bassahun, bat awn magtuy application.
 |
| Way agad in komik-komik ini ha suy-suy ta riy. Biyutangan ku hadja bat malingkat hehehe |
Bayta' bunnal, bukun ini in first experience ku dima nagbissara iban pasyente. Bakas na kami nakapag-exam ha Dermatology, one-on-one iban pasyente (wayra isab sakit nila, sa pasyente ra in tawag namuh hehe). Pag-ubus ha Pulmonary, Cardiology iban Gastro-Intestinal sambil ha Ethics Module namu' awn da isab kami manga pasyente pag-ibanan iban pagkitaun (bukun pagpraktisan, majapuk kita sin consultant, hehe). Sa' manga basics pa isab katan, way pa kami miyabut pa manga kasakit-sakitan.
Ingatun unu in niyanam nila mayta sila miyadtu pa hospital atawa ka mayta sila naraa madtu; unu in manga sakit nila tagna', unu in pag-inumun nila ubat; unu in kasakit-sakitan sin asawa, taymanghud, ama', ina', anak iban lahasiya' sin yaun naadmit. Yadtu in pagtawagun History Taking. Bang awn pa instruction daing ha consultant atawa preceptor (manga Doctor da ha hospital isab), magconduct na kami sambil Physical Examination, depende ha unu module na kami tungud.
Sa bihaun, ha OS202, ha Neurology na kami. Manga indaginis-barapa awn parsugpatan pa Nervous system: Central Lesions na ka biya' sin sawpama mga tumors ha utuk (brain) atawa ka Peripheral Lesions ha manga kaugat-ugatan, subay namuh ingatun katan. In manga pasyente namu' dayng ha Neuro Ward, Psych Ward atawa ha Emergency in dahun namuh magbissara.
Amun hammis yaun (Thursday ba, pa manga yan di makatumtum unu in "Hammis", hehe), didtu kami iban manga group mates ku ha Observation room didtu ha ER Department sin hospital. In pasyente namu' hambuuk babae bisaya nag-ummul 58. Bakas siya na-stroke, wayruun na kananaman niya ha katan sin part sin baran niya tampal pa lawa. Paralyze in tanam pa lawa niya katan, dih niya na mahibal. Di' da isab siya makabissara marayaw passal nanglalamma siya. Amun miyadtu na kami nagkawa sin Hx (History) niya, yadtu in bana niya jimajaga. Siya na kaagi in diyaa namu' nagbissara. Limughay in pag-isturi-isturi namu' hangka jam. (Mataud kasi hipakawa kamu' manga information kanda kami liyugayan. Imulung ma aku kan bapah yadtu, siya na in liyaul.)
Sa' nagbilib aku laung. Nagbilib aku ha bana sin maas babai yadtu laung, yadtu ra nagjajaga kaniya. Waypa sadtu nakapaygu sin karatung namu'. Siya na in naghatud madtu pa hospital. Siya na in magpakaun. Amun nag-iinterview pa kami, iyabut sin maas babai in lima niya pa bana niya, nagpakatul ha siki niya, anduh yadtu ra isab kiyatul sin bana niya (at the same time dimaraa nag-isturi kamu. Multi-tasking. hehe)
Bunnal isab laung bang in tau maglasa, wayruun na makaiyan makapahgang. Yadtu ha mag-tiyaun hadja, biyariin na baha' in maumaas pa manga anak nila? Sa' in manga anak baha' pa mau-maas nila? Na bang natuh kumpasun, biyariin pa baha in paglasa sin Tuhan nagpapanjari katu' niyu? Allahu Akbar.
in manga pangasubu ha taas, tuput kamu na manga bagay ku in makasambung. Kamu na in makaingat bang unu in jawab kanila. Mahuli, tammatan ku riy, (talusun ku pa in paper ku hehehe.) Kunsum awn na isab kami Ward Work part 2. Kalu maka-isturi da aku balik, in shaa Allah.
Salam Kasilasa
-Anak iluh
Comments